viernes, 30 de octubre de 2009

Actuaciencia en Sarria, no CEIP Frei Luis de Granada

Despois de dúas horas de camiño chegamos ao CEIP Frei Luis de Granada onde fixemos a representación nun ximnasio moi ben adaptado para o teatro. O público foi excelente, todo o alumnado participou activamente na representación pois, cando chegamos á parte onde ensinábamos o rhinovirus, un colectivo ataque de tos propúxose entorpecer a función pero, por sorte, remitíu en canto pasamos a xogar coas pompas e os globos.
Grazas ao profesorado, en especial a Antón, e a todo o alumnado do Frei Luis de Granada.

Actuaciencia no CEIP Ángel de la Guarda

Cheo total, ese pode ser o resumo máis descriptivo da representación de actuaciencia de hoxe no CEIP Ángel de la Guarda, en Nigrán. Lamentablemente non foi un dos bolos máis brillantes por cuestións do espazo escénico, pero compensouse coa inestimábel colaboración e participación dos alumnos e alumnas do cole.
Queremos agradecerlle a acollida e participación a todos e todas pero temos un recordo especial para Ángel, que nos axudou desinteresadamente na montaxe e desmontaxe xunto cos seus compañeiros. Tamén a Salva e ao profesorado polo café e por esas impresionantes madalenas.
Grazas!!

jueves, 29 de octubre de 2009

Lona de actuaciencia




Onte fun buscar a lona que vai estar diante da entradas das actuacións. Mide 1.70x1 metro como se pode ver na foto. E moi importante (iste é un aviso para Alex e Keka) que cando se monte o soporte, a barra de aluminio estea tocando a parte baixa do soporte. Na foto sinalado coa ponta da flecha. Por que a barra pode quedar no pequeno escalón que está o lado, e entón e cando a lona vense para diante. A verdade que o soporte está xenial, e enrolable e ven cun fantástico estuche e pesa pouco, ¿qué máis se pode pedir? ¿A qué apetece vir a obra?

martes, 27 de octubre de 2009

Os nenos difuntos


Antes de existir os antibióticos era normal que as familias perderan algún fillo debido a enfermidades infecciosas. Unha pulmonía, unha diarrea, a escarlatina... moitas enfermidades que agora cúranse cun antibiótico tiñan un custe en vidas alto sobre todo en maióres e nenos pequenos. A dor dos pais era tanta que cando se popularizou a fotografía se adoitaba vestir os nenos difuntos co as mellores roupas nun último intento de mantelos inmortalizados. Aínda hoxe arrepía contemplar estas fotos. A foto pertence o Arquivo José Moreira, depositado no Museo de Pontevedra.

sábado, 24 de octubre de 2009

Camisetas Actuaciencia


Por fin xa temos as camisetas Actuaciencia. As camisetas servirán para agasallar os rapaces que suban o escenario para participar no xogo da TRANSMISIÓN HORIZONTAL. Os debuxos foron feitos por Leandro Lamas e a deseño Eva Ramírez. A foto sacouna a miña filla Flavia que me pidiu que me puxera de xeonllos para que saíran mellor as bacterias.

jueves, 22 de octubre de 2009

Módulo de evolución

Por fin xa temos feito o "Módulo de evolución". O módulo foi confeccionado por Juan Nouche que traballa na compañía de animación e deseño gráfico Otiiplanet. O módulo basease no xogo do "telefono estropeado" e con este módulo tentamos explicar cómo se acumulan aleatoriamente as mutacións e como éstas selecciónanse por presión selectiva no medio.

domingo, 18 de octubre de 2009

Actuación no colexio Artai, Carballo 2008

O ano pasado representamos a obra no Colexio Artai de Carballo. Aquí van algunhas fotos. A verdade e que estivemos probando varias opcións para configurar unha sección de fotos organizada en carpetas. Aquí temos a que probamos no programa flickr.com, pero non nos deu tanto xogo como o servizo que nos proporcionou a páxina de photoshop.com. A páxina photoshop.com permitíunos mostrar na web as distintas carpetas correspondentes as distintas actuacións que era o que buscábamos. Aínda que flickr tampouco está mal.
Created with Admarket's flickrSLiDR.

sábado, 17 de octubre de 2009

Actuación na Guardia


Aquí vai a foto do remate da obra na Guardia. Keka e Natalia están a fedellar cos cables. Montar e desmontar. A obra foi un éxito e a nova sección da obra funcionou ben.

viernes, 16 de octubre de 2009

Superchelo


Hoxe estaba atascado correxindo o texto que vai ir no tríptico da obra. Atascado por que teño enferruxado a ortografía galega e porque teño que traballar no laboratorio e aínda por riba tiven un curso de microscopía de fluorescencia... O caso e que de repente apareceu Chelo a botar unha man. Creo que foi Mónica que lle contou que necesitaba axuda e apareceu ela. Chelo e filóloga galega e como me contou despois ten un neno e unha nena e por tanto gosta destas cousas. E así roubándolle o tempo a comida fomos correxindo gazapos. Chelo que non está contenta co resultado final pediume que lle mande o tríptico que mo vai podar e arranxar. Pois eso, que unha obra destas características ponse en marcha e logo son moitos a empurrar dela. Grazas Chelo.

jueves, 15 de octubre de 2009

Lava-las mans







Hoxe podemos ver unha campaña na prensa para que todos e todas lavémo-las mans. A campaña é para a prevención da gripe A. Lembrarvos que isto é para cortar a transmisión do virus. Coas bacterias pasa o mesmo. Hai que evitar que pasen dun doente a outro. Se as bacterias pasan doadamente entón vanse seleccionando as máis adaptadas, e así cada vez temos bacterias máis adaptadas os doentes. Se esto pasa nun hospital onde os doentes toman antibióticos a esgalla entón de doente a doente vanse seleccionando de cada vez as bacterias máis adaptadas ate chegar as que son resistentes os antibióticos e adaptadas a vivir nos doentes do hospital. Iso e o que pasa coa bacteria coa que eu traballo, Acinetobacter baumannii. Por iso e moi importante lavar as mans nos hospitais, cando se vai a visitar a alguén, saíndo dos cuartos de baño etc. Tamén sería importante non levar frores os pacentes, pero xa sei que esto as veces é difícil. Nos hospitais debe prevalecer a hixiene, non esquezades, así evitaremos a transmisión, e se non hai transmisión no hai adaptación.

martes, 13 de octubre de 2009

O diseño do cartel, tríptico...



Hoxe pola noite estiven na casa de Eva Ramírez que estame a axudar co diseño do cartel, tríptico... A verdade e que proxectos coma o noso avanza grazas a axuda desinteresada de moitas persoas. Eva é ilustradora gráfica e é un luxo que nos poda axudar nesta tarefa. Cando as cousas están feitas parece todo obvio, pero o certo e que hai moitas horas detrás. Grazas Eva

Museo de Medicina de Oza



Noticia aparecida en "La Voz de Galicia" el 27 de Agosto de 2009. La foto pertenece al quirófano infantil del antiguo Hospital de Oza.

El Museo de Medicina de Oza

En A Coruña hay un pequeño Museo de Medicina. Me enteré por casualidad y un amigo que trabaja en el Hospital Teresa Herrera se ofreció a enseñármelo por que hay que pedir permiso para visitarlo. El museo ocupa dos salas en uno de los edificios del Campus de Oza. En uno de los edificios situados en lo que primero fue el fortín de Oza, luego Lazareto, Hospital de Tuberculosos y ahora Hospital Maritimo de Oza y el Campus de Biomedicina. La primera sala contiene material hospitalario de la primera mitad del S. XX y la siguiente sala recrea un quirófano infantil con su mesa de operaciones de tamaño reducido cubierta con un paño bordado con motivos infantiles. Los bordados son un intento de dulcificar la seriedad que siempre impone un quirófano. Me acordé del día que me extirparon las anginas, debía tener 7 años, el médico me decía que tenía que ser valiente como Popeye y desde entonces me cae mal ese personaje. Me contaron que hace 15 años vino una señora que se había marchado hacía 50 años para Argentina. Antes de embarcarse le hicieron una operación de cadera en ese mismo quirófano y todavía se acordaba de la lámpara de la mesa de operaciones que todavía se puede ver en el Museo.
Entiendo que para una persona de la calle el Museo no pase de ser una colección de cachivaches viejos. Para mí como microbiólogo es un lugar fascinante. Es con la tecnología expuesta en este museo que se logró pasar de 800 muertos por enfermedades infecciosas cada 100.000 habitantes por año a sólo 200 muertos. ¡Os podéis imaginar que en una ciudad como Santiago de Compostela se salven cada año 600 vidas!. En 30 habría 18000 nuevos vecinos. La tecnología se basa en principios higiénicos que hoy en día nos parecen básicos: lavado de manos, esterilización del material quirúrgico, lo que permitía matar a todas las bacterias del instrumental quirúrgico, separar a los enfermos con enfermedades infecciosas, el uso de la lejía como desinfectante. Esta tecnología se basa el conocimiento de que cada enfermedad infecciosa se debe a un microorganismo con capacidad para propagarse entre las personas. Hoy en día las películas de ciencia ficción tratan con toda familiaridad la idea de virus o bacterias mutantes que amenazan a la humanidad, sin embargo, hace sólo 145 años la humanidad desconocía la existencia de microorganismos capaces de producir enfermedad. Una vez que sabemos que la difteria, el cólera, la peste son causados por microorganismo y no por maldición divina, mal aire... es cuando podemos buscar soluciones a las enfermedades infecciosas, así por ejemplo hace sólo 138 años que Pasteur recomienda a los hospitales militares hervir el instrumental quirúrgico y los vendajes, y es esa la tecnología que podemos ver en las salas del Museo de Oza. Además en el recinto se puede observar, si se cuenta con alguien que te lo explica tan bien como lo hizo Fernando, toda la infraestructura organizativa que rodeaba al hospital: el antiguo edificio del fortín, que antes era cuerpo de guardia de la guarnición y almacén de pólvora reconvertido en cocina y albergue de la comunidad de monjas que eran entonces las encargadas de la enfermería. Subrayó Fernando la capacidad organizativa de estas monjas acostumbradas a estirar los recursos siempre escasos. Es muy interesante observar como las infraestructuras de defensa de la ciudad primero frente a piratas y escuadras enemigas se emplean para hacer frente a las enfermedades infecciosas con la construcción del Lazareto en donde se recluían a aquellas personas que venían por mar portando enfermedades infecciosas, el hospital de tuberculosos.
Hoy en día que contamos con vacunas y antibióticos para mantener a raya a los microorganismos nos damos cuenta que tenemos que hacer frente a nuevos retos: la aparición de bacterias resistentes a los antibióticos, gripes virulentas. Es por ello que necesitamos a los científicos y nuevos Institutos de Investigación, lo mismo que hace cien años tuvimos que incorporar los adelantos que en aquel entonces venían de Francia, Alemania, Inglaterra para estar preparados frente a microorganismo que están en evolución constante.

domingo, 11 de octubre de 2009

Estornudos




Moitas infeccions víricas e bacterianas propáganse polas gotiñas de saliva e moco que liberamos nos estornudos. Moita xente non se decata do poder propagador que ten un estornudo. O meu sobriño Pablo pediume ver as fotos dos estornudos, pois ben, aquí van...

The making of Actuaciencia


Ola, onte foi o primeiro ensaio da obra de este ano. O local de ensaio de Xerpo cada vez ten máis atrezzo e máis pinta de faiado cheo de cousas maravillosas. Coma sempre a visión dos actores e moi enriquecedora por que eles coñecen o público e saben cómo vai a reaccionar. Esa información e moi valiosa cando queres facer divulgación científica. Moita xente que acude os espectáculos gratuítos pensa que por ser gratuítos e unha parvada. E o vello prexuicio de o que é de todos non vale nada. Por eso mesmo hai que preveer a "ocurrencia" do gracioso de turno que pode botar por terra os esforzos dos actores por captar a atención do público. En fin, que coma sempre disfrutei moito estando entre actores. Ah!, os que salen na foto son Alex e Keka caracterizados de Axentes Ceroun e Cerounha!.

miércoles, 7 de octubre de 2009

Novo cartel de Actuaciencia


Este ano a obra de teatro ten un módulo novo: mutación. Trátase do vello xogo do "Teléfono estropeado", no que se lle a un neno unha frase e éste ten que pasala o seu amigo. Deste xeito introdúcense erros, que e unha analoxía do que pasa coa información xenética: no paso da información xenética de unha xeneración a outra (pais a fillos) vanse incorporando mutacións, mutacións que serán favorecidas ou non pola selección natural. Podedes vela obra do ano pasado en youtube: http://www.youtube.com/watch?v=rJyC11jAqk8&translated=1.

Este ano contamos con un cartel novo feito polo deseñador Leandro Lamas. Leandro tamén adícase o teatro e hoxe representará no Forum Metropolitano da Coruña unha obra sobre o cambio climático


martes, 6 de octubre de 2009

La ciencia en España no necesita tijeras


Con este post quiero solidarizarme con el blog Aldea Irreductible que ha tenido la iniciativa de unir los blogs que tratan de ciencia para denunciar el recorte que sufrirá la ciencia española en breve. La ciencia madura muy muy lentamente, esto es así por que se necesitan formar personas en ciclos muy largos (licenciatura, tesis, postdoc...). Especializarte tantísimo en algo tiene un riesgo y es que te inhabilita para la mayoría de los trabajos ya que no se quiere a alguien tan formado pero sólo en un campo muy determinado. La formación tiene un efecto arrastre: primero te forman y cuando te das cuenta estás tu mismo formando a los que vienen detrás. Cuando esta cadena se rompe hay que empezar desde el principio. La peor promoción de la ciencia está en un doctor trabajando en precario en trabajos que hacen personas de 20 años cuando él ya tiene 40. El informe Pisa dijo que los estudiantes españoles en ciencias están en la cola de los países de la OCDE. Viendo la preocupación de los distintos gobiernos por la ciencia sólo me cabe felicitar a estos estudiantes por su capacidad de análisis de la situación que coincide tan felizmente con la del gobierno (estoy siendo sarcástico por si no se nota).

Peitos de silicona

Hoxe fun a piscina. Había uns rapaces, sobre dez anos, falando de peitos de silicona: que si unha da tele que tiña peitos como cabezas dixera non sei que, que si otra non sei canto. De repente un deles contou o caso de unha muller a cal se lle explotaran os peitos no avión. Houbo pausa histriónica. Non e para menos, imaxinarse con dez anos uns peitos explotando no avión da para uns segundos de experiencia gore. O caso e que un deles perguntou: "E como pode ser que uns peitos exploten?, pola presión dixo outro, e o que perguntou primeiro voltou a perguntar, Pero non están recheios de aire?". Si señor, velaí que temos un protocientífico. A pena e que as suas perguntas esteanse a formular a partir da telebasura. De eso trata Actuaciencia: mediante o teatro achegarse a mentes inquedas e poñelas diante das fronteiras do coñecemento. "Sembrar mentes e prantar árbores" como dicía Santiago Ramón y Cajal. De feito creo que este ano imos repartir landras en vez de lápices como regalos os participantes da obra de teatro.